مهروماه آموزش فضایی ادبیات فارسی یازدهم (مشترک تمامی رشته ها)

بررسی محتوایی تمام متن‌های کتاب درسی (واژه، معنی، آرایه، دستور و قرابت)

• ارائه نکات در قالب قلمروهای ادبی و زبانی در خلال درس
• تحلیل و بررسی کارگاه‌های متن‌پژوهی کتاب درسی
• ارائه پرسش‌های تکمیلی و چهارگزینه‌ای در پایان هر درس به همراه پاسخ تشریحی
• ارائه آزمون در انتهای هر فصل به همراه پاسخ تشریحی

توجه : این تحلیل و بررسی، بر اساس چاپ سال 1397 این کتاب صورت گرفته است.

مقدمه کتاب آموزش و تست فضایی ریاضی دوازدهم تجربی مهروماه دارای سبکی جدید در تالیف کتب کنکوری است. چرا که نه آنقدری خلاصه است که بتوان آن را جز کتاب های نکته و تست دسته بندی کرد و نه آنقدری طولانی و ملال آور است که وقت دانش آموز کنکوری را هدر بدهد. لذا در حدفاصل بین یک کتاب نکته و تست و یک کتاب خودآموز متوقف شده است و از این نظر منحصر به فرد است. فصل بندی کتاب آموزش و تست فضایی ریاضی دوازدهم تجربی مهروماه دقیقا مطابق با کتاب درسی پایه دوازدهم تجربی نیست و بنظر بر اساس نسخه اولیه کتاب درسی تالیف شده است. کتاب درسی دارای 7 فصل است و حد و مشتق هر کدام یک فصل جدا هستند، در حالیکه در این کتاب حد و مشتق در یک فصل گنجانده شده اند. در فصول تابع و مثلثات مباحث پایه ای مربوط به ریاضی دهم و ریاضی یازدهم هم تکرار شده اند. هر فصل شامل چند جلسه است که در پایان هر جلسه تست های مرتبط با آن آمده اند و پاسخ تشریحی هر فصل در انتهای آن یکجا آمده است.

آموزش (درسنامه) در کتاب آموزش و تست فضایی ریاضی دوازدهم تجربی مهروماه شروع هر فصل با توضیحاتی درباره آن فصل، اهمیت آن و تعداد تست های آن در کنکور سراسری (البته به شکل پیش بینی) است. همچنین در این صفحه یک QR code قرار گرفته است که قرار است با اسکن آن حل ویدیویی بعضی از تست های آن فصل را از سایت مهروماه ببینید. البته ما که اسکن کردیم و وارد سایت شدیم با این جمله مواجه شدیم که هنوز هیچ ویدیویی درج نشده است. از صفحه اول هر فصل که بگذریم وارد اولین صفحه از اولین جلسه می شویم که دارای یک نقشه راه است. این نقشه راه از این جهت خوب است که دانش آموز بعد خواندن یک جلسه می تواند با خودش چک کند که آیا تمامی مطالب را به درستی یاد گرفته یا نه. در واقع می تواند از روی آن نقشه هر یک از مطالب را برای خود توضیح دهد. اما بپردازیم به خود درسنامه که تفاوت این کتاب با رقیبان جدی اش است. یکی از وجه تمایز های آن مثال تشریحی زیاد موجود، قبل از ورود به تست است. این مثال ها (بجز تعدادی از موارد) ساده هستند و ذهن دانش آموز را برای ورود به تست ها آمده می کنند.

همچنین تست های درسنامه هم تست هایی با سطح ساده یا متوسط انتخاب شده اند که بعید است با مطالعه دقیق و حل مثال های تشریحی دانش آموز در آنها گیر بیفتد. در بین این تست ها تست های کنکور سراسری هم دیده می شود. علاوه بر مثال های تشریحی قبل از تست ها، مثال هایی هم هستند که مولفین در خلال تدریس ذکر کرده اند که به تفهیم بیشتر و بهتر کمک می کند. یکی دیگر از ویژگی های کتاب آموزش و تست فضایی ریاضی دوازدهم تجربی مهروماه که البته الان خیلی از کتاب ها این ویژگی را دارند بحث مکالمه با یک دانش آموز فرضی است. این مکالمه ها گویای این مطلب است که مولفین با تجربه زیاد خود بسیاری از سوالات احتمالی دانش آموزان و اشتباهات مرسوم آنها را پیش بینی کرده و در خلال درسنامه به آنها پاسخ داده اند و در این راه از هیچ توضیحی دریغ نشده است. بجز مواردی که متن این مکالمات کمی حوصله سربر و بی مزه می شوند دانش آموز ضعیف با وقت گذاشتن برای آنها می تواند ابهام های ذهنی خود را برطرف کند. با این تفاسیر کتاب آموزش و تست فضایی ریاضی دوازدهم تجربی مهروماه دانش آموز ضعیف و متوسط را بخوبی با خود همراه می کند و باعث پیشرفت آنها خواهد شد. با درنظر گرفتن رسالت رشد این دسته از دانش آموزان، می توان از وظیفه دیگر، یعنی کمک و اغنای دانش آموزان قوی چشم پوشی کرد. در واقع درسنامه این کتاب برای دانش آموز قوی حرف خاصی برای گفتن ندارد.

درباره درسنامه کتاب آموزش و تست فضایی ریاضی دوازدهم تجربی مهروماه ذکر موارد زیر نیز خالی از لطف نیست:

سرعت حرکت درسنامه در بعضی فصل کمی تند تر از سایر فصول است. البته سرعت بیشتر مباحث پایه ای درسنامه، بدلیل تکراری بودن قابل درک است ولی مثلا موضوعی مثل تابع مرکب که در کتاب ریاضی دوازدهم آمده، نسبتا دارای سرعت زیادی در تدریس است. جالب اینکه در فصل مثلثات حتی در بخش های پایه ای سرعت پایین است و با ذکر انواع و اقسام مثال ها، کتاب نقش یک کتاب خود آموز را بازی می کند. با توجه به قرار گرفتن حد در جلسه اول فصل سوم کتاب (مشتق)، حجم و تنوع مثال های درسنامه بسیار پایین است و مطالب و تیپ های مختلف را پوشش نمی دهد. در بخش معادلات مثلثاتی، معادلات به شکل tan x= tan a، در بخش توابع مثلثاتی، تابع تانژانت و دوره تناوب جمع و تفریق دو تابع آموزش داده شده، در حالیکه هیچ یک از آنها در کتاب درسی نیستند. بد نبود که به این موضوع اشاره می شد. در حالیکه کتاب های درسی نظام جدید بر پیدا کردن برد توابع با استفاده از رسم آنها (بخصوص در توابع چند ضابطه ای) تاکید دارد، این مدل مثال ها و تست ها در این کتاب مهجور مانده است. با وجود اینکه کتاب درسی در بخش احتمال بر این موضوع تاکید کرده که ذکر کلمه »افراز« فقط برای توضیح است و نباید مورد ارزشیابی و کندوکاو قرار بگیرد، به تفصیل مورد بررسی قرار گرفته است. صفحه آرایی درسنامه دارای دو وجه متفاوت است: یکی استفاده از نماد ها و المان هایی که مطالعه درسنامه را جذاب می کند و این مثبت است. دیگری استفاده کم از کادر هایی که تست ها، مثال ها و متن درسنامه را جدا کند و این منفی است. این موضوع باعث شده در بعضی موارد، جواب یک تست با متن درسنامه کاملا مخلوط شده و تمییز داده نشود. در راه حل تشریحی بعضی از تست ها از نماد »فرمول ممنوع« استفاده شده که در آنها از راه حل های تستی و بدون استفاده از فرمول، تست مورد نظر حل شده است. این موضوع به رشد خلاقیت خواننده کمک می کند. همچنین در بخش هایی با نماد »یک گام فراتر« مطالبی کمی بالاتر از سطح کتاب مطرح شده اند.

تست (تمرین) در کتاب آموزش و تست فضایی ریاضی دوازدهم تجربی مهروماه تعداد تست ها تقریبا متناسب با اهمیت هر موضوع است. بجز موضوع حد بینهایت و حد در بینهایت و کاربرد مشتق که تعداد تست های آنها کم است. این موضوع باعث شده تمام تیپ های متنوع آن موضوع پوشش داده نشود. ولی در بقیه موارد تنوع تست ها خوب است. تست های کنکور سراسری در پایان تست های هر بخش آمده اند و از تست های آزمون های آزمایشی خبری نیست. ترتیب تست ها طبق مقدمه کتاب آسان به سخت است. در بسیاری از موارد مولفین محترم در این زمینه موفق عمل کرده اند.

تست ها در هیج جا سطح بندی نشده اند ولی طبق آنچه که گفته شد با نزدیک شدن به تست های پایانی هر بخش سطح تست ها بالاتر می رود. در تست های پایانی ممکن تست هایی خارج از کتاب هم ببینید. این تست ها معمولا خلاقانه نیستند و سختی آنها به این دلیل است که دانسته هایی بیشتر از کتاب لازم دارند. مثلا در تست های پایانی مشتق تانژانت زاویه بین دو نیم مماس پرسیده شده است و از فرمول tan (x-y)=(tan x-tan y)/(1+tan x tan y) حل شده است. در حالیکه این فرمول مختص دانش آموزان رشته ریاضی است. تست هایی که از تمارین کتاب درسی الهام گرفته شده اند، با درج عبارت »تمرین کتاب درسی« مشخص شده اند.

در کتاب آموزش و تست فضایی ریاضی دوازدهم تجربی مهروماه، پاسخ تشریحی تست ها تقریبا کامل است و توضیحات و مکالمه لازم با دانش آموز را دارد. یعنی همه جملات به زبان ریاضی نوشته نشده اند. در کل با توجه به تعداد تست ها و ترتیب آنها می توان گفت درسنامه این کتاب قوی تر از تست های آن است. برای دانش آموزان قوی داشتن کتاب تست دیگری در کنار این کتاب نقش مکمل را بازی خواهد کرد.

ظاهر کتاب در کتاب آموزش و تست فضایی ریاضی دوازدهم تجربی مهروماه، فونت و اندازه آن خوب است و جز در پاسخ های تشریحی که دوستونه هستند احساس فشردگی نمی کنید. از دو رنگ مشکی و آبی در چاپ کتاب استفاده شده و تنوع رنگی نسبتا پایینی دارد. همان طور که ذکر شد صفحه آرایی درسنامه با کمبود کادر مواجه است و ممکن است خواننده طی خواندن درسنامه چند وقت یک بار گم شود. تقریبا پاسخ تست های درسنامه و متن درسنامه باهم مخلوط شده اند. طرح روی جلد کتاب متناسب با اسم آن و معمولی است.

جمع بندی با کتابی روبرو هستیم که با حجمی منطقی دارای درسنامه ای متفاوت است. این مدل درسنامه نیازمند انرژی و زمان زیادی است که برای کتاب آموزش و تست فضایی ریاضی دوازدهم تجربی مهروماه صرف شده است. درسنامه این کتاب تا حد زیادی برای بسیاری از دانش آموزان می تواند خودآموز باشد و باعث پیشرفت آنها شود، ولی ممکن است برای دانش آموزان قوی درسنامه و تست ها ناکارآمد باشد. با توجه به حجم درسنامه ها باید کتاب آموزش و تست فضایی ریاضی دوازدهم تجربی مهروماه را طی سال تحصیلی موازی با تدریس معلم یا برنامه آزمون های آزمایشی مطالعه کرد.