کارنامه کتاب الفبای کنکور خلاقیت تصویری

در‭ ‬كتاب «‬الفبای‭ ‬كنكور‭ ‬هنر: خلاقیت تصویری‮»‬ ‬‬ که به سوالات شانزده سال کنکور هنر اختصاص یافته است، سعی‭ ‬شده‭ ‬تا‭ ‬به‭ ‬جای‭ ‬طرح‭ ‬سوال‌های ‬آزمون‭ ‬سراسری‭ ‬به‭ ‬ترتيب‭ ‬تقدم‭ ‬و‭ ‬تأخر‭ ‬زمانی،‭ ‬طبقه‌بندی‭ ‬موضوعی‭ ‬را‭ ‬مبنای‭ ‬كار‭ ‬قرار‭ ‬دهيم. ‬بدين‌ترتيب‭ ‬كه‭ ‬ابتدا‭ ‬مباحث‭ ‬مطرح‭ ‬شده‭ ‬در‭ ‬هر‭ ‬درس‭ ‬را‭ ‬در‭ ‬موضوعات‭ ‬مجزّا‭ ‬تعريف‭ ‬و‭ ‬سپس‭ ‬سوالات‭ ‬را‭ ‬در‭ ‬عنوان‭ ‬مربوطه‭ ‬فصل‌بندی‭ ‬كرده‌ايم. ‬از‭ ‬مزايای‭ ‬اين‭ ‬شيوه‌ی‭ ‬طبقه‌بندی‭ ‬اين‭ ‬است‭ ‬كه‭ ‬كمک‭ ‬مي‌كند‭ ‬تا‭ ‬پس‭ ‬از‭ ‬مطالعه‌ی‭ ‬هر‭ ‬مبحث‭ ‬تمامی‭ ‬پرسش‌های‭ ‬مربوط‭ ‬به‭ ‬آن‭ ‬فصل‭ ‬را‭ ‬پشت‭ ‬سر‭ ‬هم‭ ‬مطالعه‭ ‬كنيم‭ ‬و‭ ‬از‭ ‬زيروبم‭ ‬نحوه‌ی‭ ‬طرح‭ ‬پرسش‌ها‭ ‬از‭ ‬هر‭ ‬موضوع‭ ‬مطلع‭ ‬شويم‭.‬
اما‭ ‬مهم‌ترين‭ ‬مزيّتی‭ ‬كه‭ ‬از‭ ‬اين‭ ‬روش‭ ‬حاصل‭ ‬شده،‭ ‬مشخص‭ ‬شدن‭ ‬مباحثی‭ ‬است‭ ‬كه‭ ‬در‭ ‬نظر‭ ‬طراحان‭ ‬كنكور‭ ‬از‭ ‬اولويت‭ ‬و‭ ‬اهميت‭ ‬بيشتری‭ ‬برخوردار‭ ‬هستند. ‬نتايج‭ ‬اين‭ ‬نحوه‌ی‭ ‬تقسيم‌بندی‭ ‬در‭ ‬انتهای‭ ‬هر‭ ‬كتاب‭ ‬در‭ ‬قالب‭ ‬جدول‌هايی‭ ‬آورده‭ ‬شده‌‭ ‬است. ‬در‭ ‬واقع‭ ‬كتاب ‭‬‮«‬الفبای‭ ‬كنكور‭ ‬هنر: خلاقیت تصویری‮»‬‭‬ می‌كوشد‭ ‬تا‭ ‬با‭ ‬طبقه‌بندی‭ ‬موضوعی،‭ ‬فصل‌بندی‭ ‬دقيق‭ ‬و‭ ‬در‭ ‬نهايت‭ ‬بررسی‭ ‬و‭ ‬مقايسه‌ی‭ ‬جدول‌ها‭ ‬به‭ ‬تحليلی‭ ‬دقيق‌تر‭ ‬از‭ ‬پراكندگی‭ ‬سوال‌های‭ ‬آزمون‭ ‬سراسری‭ ‬هنر دست‭ ‬پيدا‭ ‬كند. ‬امری‭ ‬كه‭ ‬می‌توان‭ ‬به‭ ‬كمک‭ ‬آن‭ ‬برنامه‌ريزی‭ ‬موثری‭ ‬انجام‭ ‬داد‭ ‬و‭ ‬به‭ ‬سوی‭ ‬مطالعه‌ای‌‭ ‬هدفمند‭ ‬در‭ ‬يك‭ ‬دوره‌ی‭ ‬زمانی‭ ‬نسبتاً‭ ‬طولانی‭ ‬گام‭ ‬برداشت‭

الفبای کنکور هنر خلاقیت تصویری به سوال‌های درس « خلاقیت تصویری و تجسمی» در آزمون سراسری هنر طی شانزده سال گذشته پرداخته است. این کتاب که از مجموعه کتاب‌های «الفبای کنکور هنر» است بنا به توصیه اساتید این درس از روش طبقه‌بندی موضوعی که در دیگر کتاب‌های این مجموعه ملاک کار قرار گرفته، پیروی نمی‌کند؛ چرا که می‌توانست به کاهش ارزش امتحانی سوال‌ها منجر شود.

دسته بندی الفبای کنکور هنر: خلاقیت تصویری
برای اینکه از مزایای روش طبقه‌بندی موضوعی نیز بهره برده باشیم، مباحث «خلاقیت تصویری» را در سیزده عنوان (موضوع) مجزّا تعریف و سپس سوالات را در موضوع مربوطه فصل‌بندی کرده‌ایم. مهم‌ترین مزیّتی که از این موضوع‌بندی حاصل شده، مشخص شدن مباحثی است که در نظر طراحان کنکور از اولویت و اهمیت بیشتری برخوردار هستند. نتایج این نحوه‌ی تقسیم‌بندی در انتهای کتاب در قالب جدول‌هایی آورده شده‌اند.

جدول
جدول اول پراکندگی موضوعی سوالات هر فصل را در پنج سال اول (۸۷-۱۳۸۳)، دومی در پنج سال میانی (۹۲-۱۳۸۸) و جدول سوم در شش سال آخر (۹۸-۱۳۹۳) نشان می‌دهد. چهارمین و آخرین جدول به ارائه‌ی میانگین سه جدول قبلی و در مجموع شانزده سال کنکور هنر می‌پردازد. از مقایسه‌ی این جدول‌ها می‌توان به سمت‌وسوی رویکرد طراحان آزمون سراسری هنر پی‌بُرد و مشخص کرد که کدام مطالب در چه سال‌هایی بیشتر مدنظر قرار گرفته‌اند.

به عنوان مثال می‌توان مشاهده کرد که همواره در درس «خلاقیت تصویری»، مبحث «تجزیه و تحلیل آثار هنری» (فصل دوم) به طور ثابت از میانگین پنج تا شش سوال در هر سال برخوردار بوده است، در حالی‌که از مبحث «مبانی و شناخت آثار چاپ دستی» تنها چهار سوال در بین سیصد و بیست سوال به چشم می‌خورد. از سوی دیگر می‌توان دریافت که در آزمون‌های سه سال اخیر مبحث «سبک‌شناسی تحلیلی» (فصل دوازدهم) مورد توجه طراحان قرار گرفته، به طوری‌که حدود پنج سوال از بیست سوال در هر سال به آن اختصاص داده شده است.

هدف
این مثال به‌خوبی هدف این کتاب به طور جزئی و مجموعه کتاب‌های «الفبای کنکور هنر» را به طور کلی روشن می‌کند: در واقع این کتاب‌ها می‌کوشند تا با طبقه‌بندی موضوعی، فصل‌بندی دقیق و در نهایت بررسی و مقایسه‌ی جدول‌های پایانی در هر کتاب به تحلیلی دقیق‌تر از پراکندگی سوال‌های کنکور سراسری هنر در دروس مختلف دست پیدا کنند. امری که می‌توان به کمک آن برنامه‌ریزی موثری انجام داد و به سوی یک مطالعه‌ی‌ هدفمند در یک دوره‌ی زمانی نسبتاً طولانی گام برداشت.